Omvang 60 ClimaRad Care H1C units in gehele kantoor
Opdrachtgever Woonstichting Tiwos Tilburg
Adviesbureau Skippon
Aannemer Vermeulen
Installateur Feenstra Tiel, BronTechnologie
Oplevering augustus 2019
Aanleiding kantoorverbouwing Tiwos
In 2017 besloot Tiwos het kantoorgebouw aan de Stationsstraat volledig intern te verbouwen. Voor dat jaar was al budget gereserveerd voor het vervangen van vloer-, wand- en plafondafwerkingen en het aanschaffen van nieuwe CV-ketels. Om meerdere redenen hebben we toen de beslissing genomen om het interieur volledig te vernieuwen. In de eerste plaats veranderde onze manier van werken. De teams zijn steeds meer zelfsturend. Om deze organisatieaanpassing te faciliteren was een nieuwe, meer flexibele opzet van het kantoor noodzakelijk.
In de tweede plaats moeten kantoorgebouwen vanaf 2023 een energielabel C halen. Met een label F/G voldeed Tiwos daar bij lange na niet aan. De noodzakelijke ingrepen zijn in ons geval zo ingrijpend, dat wachten tot 2023 niet voor de hand lag.
Tenslotte waren er al jaren veel klachten over de klimaatbeheersing en de akoestiek. In de zomer werden er op de werkvloer op hete dagen temperaturen van boven de 30˚C gemeten. Afgezien van een aantal ruimten waar we als proef al ClimaRad units hadden laten installeren, liet de verversing van lucht ook te wensen over.
Keuze ClimaRad
Ondanks het feit dat we al ervaring hadden met ClimaRad, zagen we het product niet als de oplossing voor ons kantoor. Over de luchtverversing en verwarming van de ruimten met ClimaRad units waren we tevreden, maar we misten de mogelijkheid tot koelen. Aanvankelijk kozen we daarom voor een oplossing met VRF (Variable Refrigerant Flow). Maar in november 2017, toen het ontwerp al definitief was, kwam in een overleg met ClimaRad bij toeval de kantoorverbouwing ter sprake. Ralph Liedenbaum en Rick Mathijssen vertelden toen over de samenwerking tussen ClimaRad en BronTechnologie. Door ClimaRad units te koppelen aan een bodemenergiesysteem was het nu ook mogelijk om te koelen. Daarvan werden we meteen enthousiast. Door het veel lagere energieverbruik en de lagere onderhoudskosten bleek het bodemenergiesysteem in combinatie met de ClimaRad units uiteindelijk het goedkoopste in exploitatie. Daarbij kwam nog, dat we door de overcapaciteit van de bronnen ook onze verhuurde gedeelten boven ons kantoor en de appartementen, waarmee we een VvE vormen, in de toekomst op het bodemenergiesysteem kunnen aansluiten.
Voortgang kantoorverbouwing
In januari van dit jaar zijn we gestart met de uitvoering van de kantoorverbouwing. Dat deden we gefaseerd, omdat het kantoor wel moest blijven draaien. In maart namen we de nieuwe tweede verdieping in gebruik. Eind juni volgde de eerste verdieping. De ClimaRad Care H1C units worden voorlopig aangesloten op de oude CV-installatie, omdat de bronnen nog worden aangelegd. Eind dit jaar worden de units aangesloten op het bodemenergiesysteem. Voor een goed oordeel over het systeem moeten we dus nog een paar maanden wachten.
Door: Lodewijk Verleisdonk, projectleider groot onderhoud en nieuwbouw Woonstichting Tiwos.
In juni 2020 zijn de Care units aangesloten op het bodemenergiesysteem. Het betrokken adviesbureau heeft eind 2020 het energielabel van het pand van Tiwos opnieuw berekend, wat zelfs uitkomt op een label A.
Decentraal ventileren, verwarmen én koelen
De kantorenmarkt is een traditionele markt wat ventilatietechniek betreft, toch wordt steeds vaker gekozen voor een decentraal systeem vanwege de grote voordelen: installatiegemak, duurzaamheid en energiebesparing. ClimaRad units ventileren, verwarmen én koelen rechtsreeks via de buitengevel. Sensoren voor luchtkwaliteit en temperatuur bepalen automatisch de juiste hoeveelheid benodigde ventilatielucht, warmte en koude. Het is een individueel regelbaar plug&play systeem, ideaal voor kantoorrenovaties die uitgevoerd worden om aan de nieuwe eisen van 2023 te voldoen.
In tegenstelling tot de toepassing van decentrale units, zijn voor de aanleg van centrale systemen vele kanalen, schachten en kleppen nodig. De aanleg van deze voorzieningen maken een substantieel deel uit van de bouwkosten. Bij toepassing van decentrale systemen kan een groot deel van deze post worden geschrapt. Er kan compacter worden gebouwd en bij renovatie van bestaande panden met weinig ruimte is ClimaRad een simpele en efficiënte oplossing. Wanneer in de toekomst de functie van het gebouw nog veranderd, zijn de verbouwingswerkzaamheden ook veel minder ingrijpend. ClimaRad biedt dus veel flexibiliteit.
Door: ClimaRad BV.
Integratie van opwekking, distributie en afgifte
BRON|TECHNOLOGIE & ClimaRad hebben technisch de handen ineengeslagen om een volledig geïntegreerd klimaatsysteem als markpartijen aan te kunnen bieden. Traditioneel worden opwekking en afgifte zonder intelligentie koppeling op elkaar aangesloten. Juist door opwekking, distributie en afgifte (ClimaRad Care H1C) aan elkaar te koppelen en zo over en weer communicatie toe te staan, ontstaat een ‘smart’ systeem. Alle beschikbare parameters die het gewenste comfort bepalen, waaronder temperatuur maar ook luchtvochtigheid en CO2, worden beschikbaar gesteld aan de EnergyHub die de centrale opwekking en distributie regelt. Zo kan proactief en in de toekomst voorspellend op comfort gestuurd worden. Het resultaat: meer comfort, betere luchtkwaliteit en het laagst mogelijke energieverbruik.
Door: Hessel Kok, Directeur en projectmanager bij BRON|TECHNOLOGIE.
Meer informatie: www.brontechnologie.nl/
Rolf-Jan Hans
Projectmanager Oost-Nederland